TE HAUHUNGA

Ngā rā mō 2024

Nau mai ki Te Hauhunga Aotearoa

E tukuna ana e Te Hauhunga Aotearoa tētahi wheako o te mātai kōpaka me te mātauranga Māori, he mea whakarite nā Inspiring Girls Expeditions, ā, he mea manaaki nā Te Puna Pātiotio i Te Herenga Waka. E wawatahia ana e mātou ka whakaohooho tēnei wheako i te wana, i te whakauru, i te whakamana hoki i te wahine i ngā tūmomo mahi mātai, mahi toi me ngā mahi tūhura koraha. E taunaki ana tēnei hōtaka i ngā tauira kua tohua he wahine, inarā te hunga o te whakapapa Māori me Te Moana-nui-a-Kiwa. 

Ko Te Hauhunga Aotearoa te ingoa Māori mō Girls on Ice Aotearoa (GOIA). Ko ‘the’ te tikanga o ‘te’, ā, he maha ngā tikanga mō ‘hauhunga’ e whakapuaki katoa ana i te ngako o te hōtaka GOIA me ana tāngata. E taea ana e te kupu ‘Hauhunga’ te tikanga mō te ‘frost’, te ‘frosty’ rānei, he tohu tērā ki te nui o te wāhi ki te tio i ngā pahī. , ka taea anō hoki te tikanga mō te momo pounamu he kōmā tōna āhua. Pēnei i te pounamu, he taonga, he puipuiaki rānei ā mātou tauira. Ka mutu, ka taea te kupu ‘hauhunga’ te wetewete ki ngā kupu waehanga e rua: Ko te mauri me te ora te tikanga o te kupu ‘hau’, ā, ko tētahi rōpū te tikanga mō te kupu ‘hunga’ – I te huihuinga o ēnei kupu e mea ana he ‘he rōpū ora’, he whakamahuki pai mō ō mātou rōpū pahī.Heoi anō, e haria ana e te ingoa Te Hauhunga te uara o ō mātou tauira i a rātou e tupu ana i te māia me te ora nō rātou e toroto ana i ngā whaitua kōpaka o Aotearoa. I hangā te ingoa Te Hauhunga e Tākuta Meegan Hall rāua ko Ahorangi Rawinia Higgins i Te Herenga Waka 

* E tohu ana te kupu ‘wahine’ i ngā tauira kua tohua he wahine, te ira weherua-kore, ira herekore hoki. 

Torona ngā kōpaka ahurei o Aotearoa

E tāwhawhe ana ngā kōpaka o Ruapehu i te tihi ahi tupua teitei katoa o Te Ika a Māui . Ko te rua e pehu ana te tikanga o te ingoa Ruapehu. Ka toro atu tēnei pahī o Te Hauhunga ki roto i te pokapū pararahi whakaekea ai tēnei maunga tuauri. 

E whakāria ana e Aotearoa ngā kitenga ātaahua rirerire, ngā pūnaha hauropi kanorau, ngā āheinga mutunga kore mō te tūhurahura hoki. Ka ākona e te rōpū o atu i te tekau ngā wahine te hurihanga motukore o ngā kōpaka i runga i a Ruapehu, te whakauru i ngā mahi ā-takiwā, te uru hoki tētahi ahurea Māori rangapū motuhake. Ka mahi ngātahi mātou kia whakaritea ai tētahi wheako ngākaupai me tētahi whakaakoako pai mō ngā kaiārahi me ngā tauira anō hoki, e whakawhanake ana i ō mātou mātauranga mō te whenua me te whakawhanungatanga oranga roa.  

Ngā Whakaritenga 

Nō te āhua o te huarere me te āhua o ngā kōpaka ka panoni pea ngā whakaritenga o ngā mahi o ia rā. Ko ngā whakaritenga kau noa e whai ake nei: 

  • Rā Tuatahi: Tūtakina te rōpū, whakatika, hautū ki Tongariro National Park. Tuarihia taputapu, ā, whakamātauria kawenga. 

  • Rā Tuarua: Kia rata ki ngā pūtu me te kawenga i tētahi hīkoi e hia nei hāora te roa ki te whārua o Mangatepopo me ngā kōrerorero mō ngā kōpaka me te huringa kōpaka. Ka whakariterite anō i ētahi taputapu me te pahī i te ahiahi. 

  • Rā Tuatoru: Ka hīkoi anō mō ngā hāora e hia kē nei ki Tongariro National Park me ngā kōrerorero mō ngā kaupapa toi me te pūtaiao kē atu. 

  • Rā Tuawhā: Ka hīkoi i ngā papahuka retireti ki te kōpaka o Mangatoetoenui pūpahi ai kei reira noho puni ai mō ētahi rā. 

  • Ngā Rā Tuarima ki te Tuaiwa: Tūhuraina tio, puaheiri me ngā wāhi karapoti o te maunga i a tātou e ako ana i te tio, i te puaheiri, i ngā pūnaha hauropi hoki e ora nei i ērā āhuatanga. Ka whakahaerehia e ngā wahine ā rātou ake whakamātautau pūtaiao, ka mutu, ka hangā tētahi mahi toi e whakaahua ana i ō rātou pāhekoheko i ngā kōpaka, i ō rātou tirohanga hoki ki te taiao o te maunga. Ka whakaurua ēnei akoranga e te mātauranga Māori. E āhei ana ngā wahine te aro ki ngā āhuatanga toi ke atu.  

  • Rā Tekau: Hīkoi kia puta atu ai, ā, ka haere ki Te Whanganui-a-Tara. 

  • Rā Tekau mā tahi: Whakakapia ngā kaupapa hei whakaaturanga o ngā kitenga ki Te Herenga Waka. 

  • Rā Tekau mā rua: Te ata whakamutunga hei rōpū, ngohe Huritao, hoki atu ki te kāinga.  

Tō Mātou Ohu

Tāhuhu Kōrero

Nā Holly Lauren rāua ko Ruzica Te Hauhunga Aotearoa i whakakaupapa i te tau 2021.